Pod koniec lat dziewięćdziesiątych technologia VPN szturmem podbiła świat korporacji. Sieć mogła być rozszerzona na każde gospodarstwo domowe, a użytkownicy mogli pracować w domu tak, jakby byli w biurze. Podobnie jak modemy dial-up, pagery i magnetowidy, korporacyjne sieci VPN są dziś reliktem innej epoki i nie spełniają potrzeb współczesnego świata opartego na chmurze i urządzeniach mobilnych.
Praca z dowolnego miejsca, adopcja chmury, rosnące zagrożenia cybernetyczne – to wszystko ujawniło ograniczenia VPN. Dlatego coraz więcej firm migruje do Zero Trust Network Access (ZTNA), technologii zapewniającej bezpieczny i granularny dostęp do aplikacji niezależnie od lokalizacji.
Spis treści:
Przeczytaj — pięć ważnych lekcji wyciągniętych z przejścia ze starszej sieci VPN na ZTNA.
1. Satysfakcja użytkowników wzrosła dzięki ZTNA
ZTNA łączy użytkowników bezpośrednio z aplikacjami, eliminując konieczność przesyłu przez centrum danych. Szybszy, bardziej responsywny dostęp skutkuje lepszym doświadczeniem użytkownika.
Posłużmy się przykładem. Jeden z naszych klientów, analizując doświadczenia swoich pracowników z dostępem do sieci, zauważył, że VPN, choć standardowo stosowany, nie był przez nich lubiany. Wprowadzenie ZTNA zmieniło tę sytuację diametralnie. Nowe rozwiązanie, oferując płynniejszy i szybszy dostęp do aplikacji, spotkało się z niezwykle pozytywnym odbiorem. Użytkownicy ocenili je na 4,8/5,0, co stanowiło znaczącą poprawę w stosunku do średniej 3,0 dla VPN.
2. Obsługa ZTNA vs VPN
W modelu VPN użytkownik po uwierzytelnieniu uzyskuje dostęp do całej sieci — jakby siedział w biurze. Tymczasem ZTNA działa według zasady najmniejszego przywileju: użytkownicy i urządzenia są stale weryfikowane, a dostęp przyznawany jest tylko do niezbędnych aplikacji.
Aby zbudować taką architekturę, trzeba tworzyć dokładne profile użytkowników – programista mobilny potrzebuje innych zasobów niż dział finansowy czy IT. To wymaga przemyślanej polityki dostępu i dokładnej segmentacji.
3. Jakie ryzyko jesteś w stanie ponieść?
Wdrożenie polityki zerowego zaufania to balansowanie między poziomem akceptowalnego ryzyka a wysiłkiem administracyjnym.
Zadaj sobie pytania:
- Jak dużo dostępu to już za dużo?
- Jakie reguły powinny obowiązywać w HR, finansach, marketingu, IT?
- Ile różnych polityk trzeba stworzyć?
- Jakie ryzyko jesteś w stanie tolerować?
ZTNA wymusza refleksję nad kulturą bezpieczeństwa i poziomem kontroli. Organizacje muszą definiować szczegółowe reguły dostępu dla każdego działu i typu użytkownika. To podejście skutecznie ogranicza powierzchnię ataku i pozwala zachować kontrolę
4. Polityka Zero Trust nie tworzy się z dnia na dzień
Wdrożenie ZTNA to proces iteracyjny. Początkowo wspomniana wcześniej firma dała użytkownikom szeroki dostęp (np. do *.company.com), a następnie – analizując dane – zawęziła dostęp do rzeczywiście używanych aplikacji. Kluczowe było tu narzędzie analityczne od Zscaler, które pomogło zidentyfikować rzeczywiste potrzeby.
Wnioski? Lepsza sytuacja niż w VPN nawet przy początkowym szerokim dostępie. Z czasem zasady zostały dopracowane, co obniżyło ryzyko i zwiększyło kontrolę.
5. Zero zaufania wykracza poza bezpieczny dostęp zdalny
ZTNA to nie tylko zdalny dostęp — to nowoczesna filozofia zarządzania dostępem w całym środowisku IT: chmura, aplikacje lokalne, urządzenia mobilne.
Zdalny dostęp to tylko początek. Aby zmniejszyć powierzchnię ataku i lepiej chronić dane, Zero Trust musi być zaszczepione we wszystkich warstwach dostępu — niezależnie od miejsca, urządzenia czy aplikacji.
Ostatecznie dążymy do zminimalizowania obszaru potencjalnych ataków i zapewnienia ochrony danych w całej organizacji, obejmującej każdego użytkownika, niezależnie od jego lokalizacji.
ZTNA vs VPN – porównanie technologii
| Kryterium | VPN | ZTNA (Zero Trust Network Access) |
|---|---|---|
| Model zaufania | Zaufanie po logowaniu – jedno uwierzytelnienie daje szeroki dostęp. | Brak domyślnego zaufania – każda sesja wymaga osobnej autoryzacji użytkownika i urządzenia, zgodnie z polityką Zero Trust. |
| Zakres dostępu | Po połączeniu dostęp do całej sieci – co zwiększa ryzyko lateralnych ataków. | Dostęp tylko do konkretnych aplikacji i zasobów – minimalizacja powierzchni ataku. |
| Bezpieczeństwo | Tunelowanie do sieci, często z otwartymi portami; trudna inspekcja aplikacji; użytkownik „widzi” całą sieć. | Aplikacje są ukryte za warstwą kontroli dostępu; każda próba połączenia jest weryfikowana; możliwość kontekstowej inspekcji ruchu. |
| Wydajność i UX | Tunelowanie może powodować opóźnienia i przeciążenia – szczególnie przy backhaulowaniu ruchu do data center. | Brak tunelowania; dostęp bezpośredni do aplikacji (np. SaaS, chmura hybrydowa), co zapewnia szybsze ładowanie aplikacji i lepszy UX. |
| Skalowalność | Ograniczona – wymaga ręcznej konfiguracji, nowych licencji, często centralnych serwerów. | Wysoka – chmurowe wdrożenie, automatyczna skalowalność i łatwe zarządzanie politykami. |
| Uwierzytelnianie | Standardowe logowanie (login + hasło), czasem MFA. | Uwierzytelnianie użytkownika i urządzenia, ciągła walidacja postawy (MFA, certyfikaty, SSO, biometria). |
| Kontrola dostępu | Brak precyzyjnego przydzielania dostępu – użytkownik widzi całą podsieć zamiast tylko potrzebnych aplikacji. | Precyzyjne przydzielanie uprawnień na poziomie aplikacji, sesji, urządzenia i użytkownika – zgodnie z zasadą najmniejszych uprawnień. Kontekstowa kontrola dostępu – według roli, stanu urządzenia, lokalizacji i czasu. |
| Zarządzanie ryzykiem | Trudno ograniczyć ryzyko lateral movement i dostęp do nieautoryzowanych aplikacji. | Redukcja powierzchni ataku – aplikacje są „niewidzialne”, dostęp tylko po spełnieniu określonych warunków. |
| Integracja z chmurą | Ograniczona – wymaga dodatkowych komponentów lub routingów do dostępu do aplikacji SaaS. | Naturalna integracja – dostęp do aplikacji niezależnie od lokalizacji (on-prem, chmura, SaaS) bez przekierowań. Bezproblemowy dostęp do zasobów w chmurze i on-premises bez routowania przez centralne punkty. |
| Inspekcja bezpieczeństwa | Ruch często zaszyfrowany – trudna analiza w kontekście aplikacji. | Możliwość inspekcji inline – dostęp kontekstowy, z analizą danych i zdarzeń w czasie rzeczywistym. |
| Elastyczność licencjonowania | Stała pula licencji; trudności w szybkim skalowaniu. | Model subskrypcyjny; łatwe zwiększanie/zmniejszanie liczby użytkowników |
| Doświadczenie użytkownika | Logowanie do VPN klienta, uruchamianie tunelu, wybieranie lokalizacji – dłuższy czas dostępu. | Transparentny dostęp – jedno kliknięcie w aplikację uruchamia bezpieczne połączenie bez potrzeby wiedzy o lokalizacji czy konfiguracji. |
| Przykładowe przypadki użycia | Dostęp do zasobów sieciowych (np. SMB, drukarki, serwery plików); sytuacje wymagające pełnego dostępu sieciowego. | Praca zdalna do aplikacji webowych, dostęp do chmurowych usług biznesowych (CRM, ERP, intranet), bez potrzeby sieciowego dostępu. |
| Podejście do naruszeń (Assume breach) | Zaufanie raz nadane – nie zmienia się bez ponownego logowania. | Ciągła ocena ryzyka i możliwość natychmiastowego zerwania sesji w przypadku niezgodności (np. brak aktualizacji zabezpieczeń na urządzeniu). |
Wniosek jest prosty – tradycyjne VPN-y przestają wystarczać. Nie wiesz, które rozwiązanie sprawdzi się najlepiej w Twojej organizacji? Skontaktuj się z nami – pomożemy dobrać odpowiednią technologię, która podniesie poziom bezpieczeństwa i komfortu pracy w Twojej firmie.
ZTNA – Porównanie rozwiązań: BlackBerry CylanceGATEWAY vs Fortinet ZTNA
| Kategoria | BlackBerry CylanceGATEWAY | Fortinet Universal ZTNA |
|---|---|---|
| Producent | BlackBerry CylanceGATEWAY | Fortinet Universal ZTNA |
| Funkcje kluczowe | – Sztuczna inteligencja (AI) do analizy ryzyka i zachowań użytkowników – Tunelowanie na poziomie aplikacji (per-app tunnel) – Tryby pracy: Work Mode i Safe Mode – Obsługa wielu prywatnych sieci i segmentacji – Integracja z MDM/UEM (np. BlackBerry UEM, Microsoft Intune) – Granularna kontrola dostępu do aplikacji – Uwierzytelnianie per sesja z ciągłą oceną postawy urządzenia | – Brak dodatkowych licencji – funkcjonalność wbudowana w FortiOS i FortiClient – Integracja z Fortinet Security Fabric (FortiGate, FortiClient, FortiAuthenticator, FortiToken) – Obsługa CASB, DLP, SSO, MFA – Polityki dostępu oparte na roli, lokalizacji, czasie i stanie urządzenia – Transparentne przejście z VPN do ZTNA bez zmiany infrastruktury – Centralne zarządzanie i raportowanie przez FortiClient EMS |
| Wyróżniki | – Ruch tylko wychodzący – brak potrzeby otwierania portów przychodzących – Dynamiczna ocena ryzyka z wykorzystaniem AI – Ukrywanie aplikacji przed publicznym dostępem (microsegmentation) – Obsługa BYOD z możliwością tunelowania tylko wybranych aplikacji – Wykrywanie anomalii DNS i ochrona przed phishingiem | – Zintegrowany agent FortiClient obsługujący ZTNA, VPN, EDR, DLP – Automatyczne szyfrowanie ruchu (TLS) i inspekcja inline |
Zarówno BlackBerry CylanceGATEWAY, jak i Fortinet Universal ZTNA to zaawansowane rozwiązania Zero Trust Network Access, które skutecznie zabezpieczają dostęp do aplikacji i danych w środowiskach hybrydowych. Potrzebujesz wsparcia w wyborze odpowiedniego rozwiązania ZTNA dla Twojej firmy? Skontaktuj się z nami – nasi eksperci przeanalizują Twoje potrzeby i doradzą optymalne rozwiązanie, które zapewni bezpieczeństwo i efektywność pracy w Twojej organizacji.
Jakie rozwiązanie ZTNA lub VPN wybrać?
FAQ
Czy ZTNA jest bezpieczniejsze od VPN?
Tak. ZTNA oferuje bardziej granularne, kontekstowe podejście do dostępu. Każda sesja jest uwierzytelniana oddzielnie, z wykorzystaniem analizy ryzyka.
Czy ZTNA zastąpi VPN?
W większości przypadków tak. VPN może być stosowany tylko tam, gdzie wymagany jest bezpośredni dostęp do sieci, a nie aplikacji.
Jak długo trwa wdrożenie ZTNA?
Zależy od złożoności środowiska IT. Typowo od kilku tygodni do kilku miesięcy przy dużych organizacjach.
Czy ZTNA jest kompatybilne z chmurą?
Tak, ZTNA idealnie współpracuje ze środowiskami SaaS, IaaS i hybrydowymi.
Jakie firmy powinny wdrożyć ZTNA?
Firmy z rozproszoną strukturą, intensywnie korzystające z chmury oraz posiadające wysokie wymagania dotyczące cyberbezpieczeństwa.
Który dostawca ZTNA jest najlepszy?
To zależy od potrzeb. Fortinet oferuje kompleksową integrację z istniejącą infrastrukturą, a BlackBerry wyróżnia się podejściem opartym na AI i minimalizacji powierzchni ataku.
