Malware (złośliwe oprogramowanie) to ogólny termin używany do opisania programu lub kodu stworzonego w celu wyrządzenia szkody komputerowi, sieci lub serwerowi. Cyberprzestępcy rozwijają malware, aby dyskretnie infiltrować system komputerowy, przełamywać lub niszczyć wrażliwe dane i systemy komputerowe. Istnieje wiele rodzajów infekcji malware, które stanowią większość zagrożeń online.
Hakerzy mają różne cele podczas przeprowadzania ataku malware na system lub organizację, często zależne od tego, kto jest celem i jaki rodzaj ataku jest przeprowadzany. Do najczęstszych celów ataku malware należą:
- Zarobek
- Sabotaż
- Kradzież poufnych danych
- Złożenie oświadczenia
- Zdobycie popularności
Czym tak naprawdę jest malware? Jak usunąć malware z komputera? Czy jest niebezpieczny? Jakie są rodzaje złośliwego oprogramowania? Czytaj dalej!
Co to jest malware?
Malware to zbiorcza nazwa dla aplikacji i programów, które mają na celu wyrządzenie szkody użytkownikowi. Termin ten pochodzi od angielskich słów „malicious” (złośliwy) oraz „software” (oprogramowanie). Mówiąc najprościej, malware to złośliwe oprogramowanie stworzone celowo, aby spowodować określone szkody. Nie mamy tu do czynienia z przypadkowymi błędami czy niepożądanymi działaniami wynikającymi z pomyłki.
Niektóre rodzaje malware mogą uruchamiać się samodzielnie, inne wymagają działania użytkownika. Złośliwe oprogramowanie może przez pewien czas pozostawać ukryte na komputerze, działając w trybie uśpionym, aby zaatakować później. W zależności od celu i funkcji, malware może być tworzone zarówno na komputery stacjonarne, laptopy, jak i urządzenia mobilne. Systemy operacyjne takie jak Microsoft Windows, systemy uniksowe (np. Linux), Apple iOS, Android i inne, mogą zostać zainfekowane złośliwym oprogramowaniem.
Jak rozpoznać obecność malware na komputerze? Jeśli komputer działa wolniej niż zwykle, przeglądarka internetowa otwiera niechciane karty lub wyświetla nietypowe reklamy, istnieje duże prawdopodobieństwo, że jest zainfekowany malware. Złośliwe oprogramowanie może działać na różne sposoby, więc objawy infekcji mogą być zarówno oczywiste, jak i bardzo subtelne. Niekiedy mogą być niewidoczne na pierwszy rzut oka. Istnieje wiele typów złośliwego oprogramowania, które mają na celu uprzykrzenie życia użytkownikowi, a także bardziej poważne zagrożenia, które mogą prowadzić do utraty danych, ich kradzieży lub zablokowania urządzeń i usług internetowych. Jakie są typy malware i jak się przed nim bronić?
Rodzaje Malware
Od czasu pojawienia się robaka Morrisa, przeciwnicy wykazali się dużą kreatywnością w koncepcji malware, wymyślając nowe typy ataków wraz z rozwojem technologii korporacyjnej. Najbardziej powszechne rodzaje malware to:
| Rodzaj malware | Opis |
| Ransomware | W ataku ransomware przeciwnik szyfruje dane ofiary i oferuje dostarczenie klucza deszyfrującego w zamian za zapłatę. Ataki ransomware są zwykle uruchamiane za pomocą złośliwych linków dostarczanych przez phishingowe e-maile, ale również wykorzystują niezałatane luki i błędy konfiguracji polityki. |
| Fileless Malware | Fileless malware to rodzaj złośliwej aktywności, która wykorzystuje natywne, legalne narzędzia wbudowane w system do przeprowadzenia cyberataku. W przeciwieństwie do tradycyjnego malware, fileless malware nie wymaga instalacji żadnego kodu na systemie ofiary, co utrudnia jego wykrycie. |
| Spyware | Spyware to rodzaj niechcianego, złośliwego oprogramowania, które infekuje komputer lub inne urządzenie i zbiera informacje o aktywności użytkownika w sieci bez jego wiedzy lub zgody. |
| Adware | Adware to rodzaj spyware, który śledzi aktywność użytkownika online, aby określić, jakie reklamy mu pokazać. Chociaż adware nie jest z natury złośliwe, wpływa na wydajność urządzenia użytkownika i pogarsza jego doświadczenie użytkowania. |
| Trojan | Trojan to malware, które udaje legalne oprogramowanie, podszywając się pod natywne programy systemu operacyjnego lub nieszkodliwe pliki, takie jak darmowe pliki do pobrania. Trojany są instalowane za pomocą technik socjotechnicznych, takich jak phishing lub fałszywe strony internetowe. Trojany typu Zeus mają na celu uzyskanie dostępu do informacji finansowych i dodanie maszyn do botnetu. |
| Worms | Worm to samodzielny program, który replikuje się i rozprzestrzenia swoje kopie na inne komputery. Worm może infekować swój cel przez lukę w oprogramowaniu lub być dostarczany za pośrednictwem phishingu lub smishingu. Wbudowane wormy mogą modyfikować i usuwać pliki, wstrzykiwać więcej złośliwego oprogramowania lub replikować się, aż system docelowy wyczerpie zasoby. |
| Rootkits | Rootkit to malware składające się z kolekcji oprogramowania zaprojektowanego w celu przejęcia kontroli nad siecią komputerową lub aplikacją przez złośliwych aktorów. Po aktywacji złośliwy program ustawia tylne drzwi i może dostarczać dodatkowe malware. Bootkity idą o krok dalej, infekując główny sektor rozruchowy przed uruchomieniem systemu operacyjnego, co czasami czyni je niewykrywalnymi. |
| Mobile Malware | Mobile malware to każdy rodzaj malware zaprojektowanego do atakowania urządzeń mobilnych. Mobile malware jest dostarczany poprzez złośliwe pobrania, luki w systemie operacyjnym, phishing, smishing i korzystanie z niezabezpieczonych sieci WiFi. |
| Exploits | Exploit to fragment oprogramowania lub danych, który oportunistycznie wykorzystuje defekt w systemie operacyjnym lub aplikacji, aby zapewnić dostęp nieautoryzowanym aktorom. Exploit może być użyty do zainstalowania większej ilości malware lub kradzieży danych. |
| Scareware | Scareware oszukuje użytkowników, wmawiając im, że ich komputer jest zainfekowany wirusem. Zazwyczaj scareware pojawia się jako wyskakujące okno, ostrzegające użytkownika, że jego system jest zainfekowany. Ta taktyka zastraszania ma na celu przekonanie ludzi do zainstalowania fałszywego oprogramowania antywirusowego, aby usunąć „wirusa”. Po pobraniu tego fałszywego oprogramowania antywirusowego komputer może zostać zainfekowany malware. |
| Keylogger | Keyloggery to narzędzia rejestrujące to, co osoba wpisuje na urządzeniu. Chociaż istnieją legalne i zgodne z prawem zastosowania keyloggerów, wiele z nich jest złośliwych. W ataku keyloggera oprogramowanie rejestruje każdy naciśnięty klawisz na urządzeniu ofiary i przesyła go do atakującego. |
| Botnet | Botnet to sieć komputerów zainfekowanych malware, kontrolowanych przez operatora botnetu. Operator botnetu wykorzystuje skompromitowane komputery do przeprowadzania ataków mających na celu zniszczenie sieci docelowej, wstrzyknięcie malware, przechwytywanie danych uwierzytelniających lub wykonywanie zadań intensywnie wykorzystujących CPU. |
| MALSPAM | Złośliwe oprogramowanie (MALSPAM) dostarcza malware jako złośliwy ładunek poprzez e-maile zawierające złośliwe treści, takie jak zainfekowane załączniki z wirusami lub malware. |
Jak zabezpieczyć się przed malware?
Najlepszym sposobem ochrony przed malware jest prewencja. Zazwyczaj złośliwe oprogramowanie trafia na komputer z powodu działań użytkownika. Do instalacji malware dochodzi często na skutek odwiedzania niebezpiecznych stron internetowych, klikania w podejrzane linki oraz braku ostrożności.
Jak skutecznie zabezpieczyć się przed malware? Dla większości firm wdrożenie rozwiązania lub platformy zapobiegającej naruszeniom, która stale monitoruje ataki malware, będzie pierwszą linią obrony. Oto kilka dodatkowych wskazówek, które pomogą Tobie i Twojej organizacji zminimalizować ryzyko ataku malware:
- Nie pobieraj oprogramowania z nieznanych źródeł.
- Nie klikaj na wyskakujące okienka.
- Stosuj silne praktyki dotyczące haseł, takie jak zmiana domyślnych haseł i używanie różnych znaków.
- Wdroż zarządzanie tożsamością i dostępem, takie jak uwierzytelnianie wieloskładnikowe (MFA).
- Używaj VPN, aby bezpiecznie, prywatnie i anonimowo korzystać z internetu, chroniąc swoje dane i prywatność.
- Nie pożyczaj swoich urządzeń nikomu, nawet jeśli to ktoś, kogo znasz.
- Nie otwieraj e-maili i/lub załączników od nieznanych nadawców.
- Nie klikaj nieznanych linków w mediach społecznościowych, e-mailach, wiadomościach tekstowych lub na innych urządzeniach.
- Trzymaj się najwyższych domen (.com, .pl, .org, .edu, .gov itp.).
- Nie pobieraj nieznanego oprogramowania, a jeśli ufasz danemu źródłu, pobieraj tylko te komponenty oprogramowania, które będą Ci potrzebne.
- Usuń aplikacje lub programy, których już nie używasz.
- Uważaj na aplikacje, które pobierasz. Sprawdź recenzje w sklepie z aplikacjami, aby upewnić się, że nie wykryto w nich złośliwych aktorów.
- Nie przełamuj zabezpieczeń telefonu (jail-break).
- Utrzymuj swoje systemy operacyjne i wtyczki na bieżąco, pobierając tylko oficjalne aktualizacje.
- Zrób kopię zapasową danych! Jeśli je stracisz, będziesz mógł je odzyskać.
- Zadbaj o szkolenie z cyberbezpieczeństwa dla pracowników, aby zwiększyć świadomość na temat najczęstszych zagrożeń, sposobów ich działania oraz najlepszych praktyk zapobiegających atakom.
- Przesuń kulturę firmy w kierunku bezpieczeństwa, aby każdy myślał o tym na każdym kroku każdego procesu.
- Zainwestuj w platformę cyberbezpieczeństwa, aby być na bieżąco z wszystkimi zagrożeniami, zapobiegać atakom i szybko reagować w przypadku naruszenia.
Jak wykryć malware?
Bez względu na to, jak dobrze starasz się unikać malware, prawdopodobnie w któryms momencie spotkasz nowsze, bardziej innowacyjne warianty. Gdy to nastąpi, zaawansowana ochrona przed malware będzie twoją najlepszą obroną.
Zaawansowana ochrona przed malware wykorzystuje unikalne i zintegrowane połączenie metod, aby zapobiegać i wykrywać znane malware, nieznane malware oraz malware bezplikowe. Metody te obejmują uczenie maszynowe, blokowanie exploitów, analizę zachowań oraz blacklisting.
Tradycyjny antywirus (AV) po prostu nie jest już skuteczny w wykrywaniu malware.
Oznaki Infekcji Malware
Oznaki i objawy infekcji malware mogą być oczywiste lub dyskretne. Oto kilka typowych oznak, które mogą wskazywać na infekcję malware:
- Wolniejszy komputer
- Bardzo częste reklamy i wyskakujące okienka w nietypowych miejscach
- Szybkie wyczerpywanie się baterii
- Zawieszanie się systemu
- Nagła utrata miejsca na dysku
- Samoczynna zmiana ustawień przeglądarki
- Samoczynne przekierowania przeglądarki
- Pojawianie się nieznanych aplikacji na urządzeniu mobilnym
- Wzrost aktywności internetowej systemu
- Wyłączony antywirus
- Utrata dostępu do plików lub komputera
- Usunięte pliki
- Dziwne wiadomości wysyłane w Twoim imieniu
Jak usunąć malware z komputera?
Kluczem do usunięcia malware z urządzenia jest zainstalowanie i uruchomienie oprogramowania antywirusowego nowej generacji (NGAV). Po wykryciu malware, NGAV może pomóc zidentyfikować i naprawić szkody. Bez trudu radzi sobie z różnymi rodzajami złośliwego oprogramowania.
Program antywirusowy, który wykryje malware, automatycznie podejmie wszelkie niezbędne działania w celu unieszkodliwienia zagrożenia. Często oznacza to automatyczne usunięcie złośliwych plików, choć częściej zainfekowane pliki są przenoszone do kwarantanny. Pliki w kwarantannie są izolowane, dzięki czemu nie mogą wpływać na inne pliki, replikować się ani wprowadzać zmian w systemie.
Aby osiągnąć maksymalną skuteczność, ważne jest, aby regularnie aktualizować oprogramowanie antywirusowe, aby nadążało za ciągle ewoluującymi atakami malware. Platforma Falcon oferuje rozwiązanie nowej generacji, które umożliwia automatyczne aktualizacje sensorów i ciągłe skanowanie systemu – użytkownicy nie muszą martwić się o ręczne aktualizowanie oprogramowania lub skanowanie w poszukiwaniu malware.
Ochrona przed malware
Pierwszym krokiem do ochrony przed atakami malware jest przyjęcie proaktywnego podejścia poprzez stosowanie wskazówek zapobiegawczych wspomnianych wcześniej. Niemniej jednak, świat nie jest doskonały i naruszenie bezpieczeństwa może się zdarzyć.
W obliczu rosnącego zagrożenia ze strony malware mobilnego, organizacje potrzebują wglądu w to, które urządzenia uzyskują dostęp do ich sieci i w jaki sposób to robią. Falcon for Mobile firmy CrowdStrike dostarcza wykrywanie i reagowanie na punkty końcowe mobilne z wglądem w czasie rzeczywistym w adresy IP, ustawienia urządzeń, połączenia WiFi i Bluetooth oraz informacje o systemie operacyjnym.
Chcesz zobaczyć, jak platforma CrowdStrike Falcon® blokuje malware? Masz jakieś pytania? Skontaktuj się z nami!
FAQ
Co to jest malware?
Malware to złośliwe oprogramowanie stworzone w celu wyrządzenia szkody komputerowi, sieci lub serwerowi.
Jakie są rodzaje złośliwego oprogramowania?
- Ransomware: Szyfruje dane i żąda okupu.
- Fileless Malware: Atakuje bez instalacji kodu.
- Spyware: Zbiera dane użytkownika.
- Adware: Wyświetla reklamy.
- Trojan: Udaje legalne oprogramowanie.
- Worms: Samodzielnie się replikuje.
- Rootkits: Przejmuje kontrolę nad systemem.
- Mobile Malware: Atakuje urządzenia mobilne.
- Exploits: Wykorzystuje luki w systemie.
- Scareware: Oszukuje użytkowników, wmawiając infekcję.
- Keylogger: Rejestruje naciskane klawisze.
- Botnet: Sieć zainfekowanych komputerów.
Jak rozpoznać obecność malware?
Objawy to wolniejsze działanie komputera, wyskakujące reklamy, szybkie wyczerpywanie baterii, zawieszanie systemu, utrata miejsca na dysku, zmiany w przeglądarce, nieznane aplikacje i wzrost aktywności internetowej.
Jak usunąć malware z komputera?
Zainstaluj i uruchom nowoczesny program antywirusowy (NGAV). Regularnie aktualizuj oprogramowanie, aby usuwać nowe zagrożenia.
Jak zabezpieczyć się przed malware?
Nie pobieraj oprogramowania z nieznanych źródeł, używaj silnych haseł, wdrażaj uwierzytelnianie wieloskładnikowe, korzystaj z VPN, aktualizuj systemy i oprogramowanie oraz nie otwieraj podejrzanych e-maili i załączników.
