Quishing, czyli QR Code Phishing, to rodzaj cyberprzestępstwa, w którym oszuści wykorzystują kody QR do wyłudzenia danych osobowych i finansowych. Atak polega na spreparowaniu kodów QR, które po zeskanowaniu przekierowują użytkownika na fałszywe strony internetowe lub inicjują pobieranie złośliwego oprogramowania na urządzenie.
Ataki quishingowe stały się szczególnie popularne w ostatnich latach, ponieważ użytkownicy coraz częściej korzystają z kodów QR do dokonywania płatności, logowania się na konta czy pobierania aplikacji. Brak widocznej zawartości kodu QR przed jego zeskanowaniem sprawia, że stanowi on idealne narzędzie dla cyberprzestępców.
Spis treści:
QR Code Phishing – jak działa quishing?
Atak quishingowy najczęściej rozpoczyna się od wygenerowania przez oszustów złośliwego kodu QR, który może być umieszczony:
- W wiadomościach e-mail (jako obrazek lub załącznik),
- W wiadomościach SMS lub komunikatorach internetowych,
- Na wydrukowanych plakatach, ulotkach lub w miejscach publicznych,
- Na stronach internetowych podszywających się pod znane firmy.
Po zeskanowaniu kodu użytkownik zostaje przekierowany na fałszywą stronę internetową, która może:
- Wyłudzać dane logowania do konta,
- Nakłaniać do podania danych karty płatniczej,
- Pobierać złośliwe oprogramowanie na urządzenie użytkownika,
- Podszywać się pod oficjalne strony banków, serwisów społecznościowych czy firm kurierskich.
Quishing a phishing – czym się różnią?
Quishing to odmiana phishingu, jednak zamiast klasycznych e-maili z fałszywymi linkami wykorzystuje kody QR. Kluczowe różnice między tymi atakami to:
- Phishing: oszuści wysyłają linki w wiadomościach e-mail, SMS-ach lub przez komunikatory.
- Quishing: oszuści ukrywają złośliwy link w kodzie QR, który użytkownik skanuje bez świadomości zagrożenia.
Obie techniki mają ten sam cel – kradzież poufnych danych i infekowanie urządzeń złośliwym oprogramowaniem.
Jak wykryć atak quishingowy?
Ze względu na sposób działania quishing jest trudniejszy do wykrycia niż tradycyjny phishing. Oto kilka znaków ostrzegawczych, które mogą świadczyć o potencjalnym zagrożeniu:
- Nieznany nadawca – jeśli otrzymujesz wiadomość z kodem QR od nieznanej osoby lub firmy, warto zweryfikować jej autentyczność.
- Brak kontekstu – legalne firmy zwykle podają cel kodu QR. Jeśli brakuje opisu, skąd pochodzi i do czego prowadzi kod, lepiej go nie skanować.
- Pilność lub presja – oszuści często używają emocji, np. informując, że oferta jest ograniczona czasowo lub że konieczna jest natychmiastowa reakcja.
- Błędy ortograficzne i gramatyczne – fałszywe wiadomości często zawierają literówki i dziwne sformułowania.
- Nieznany lub podejrzany link – zanim klikniesz w link, warto sprawdzić jego podgląd w aplikacji skanującej.
Jak się chronić przed quishingiem?
Aby uniknąć ataku quishingowego, warto stosować kilka podstawowych zasad bezpieczeństwa:
- Zweryfikuj źródło kodu QR – jeśli otrzymałeś kod QR w wiadomości e-mail lub SMS, skontaktuj się z nadawcą przez inny kanał komunikacji i potwierdź jego autentyczność.
- Podglądaj adresy URL – wiele aplikacji skanujących kody QR pozwala zobaczyć docelowy link przed jego otwarciem. Jeśli wygląda podejrzanie, nie otwieraj go.
- Nie podawaj poufnych informacji – jeśli po zeskanowaniu kodu QR zostaniesz poproszony o podanie hasła, danych karty kredytowej lub innych poufnych informacji, upewnij się, że strona jest autentyczna.
- Używaj zabezpieczeń mobilnych – narzędzia do ochrony przed phishingiem mogą blokować podejrzane strony internetowe.
- Aktualizuj oprogramowanie – regularne aktualizacje systemu operacyjnego i aplikacji pomagają w eliminacji luk wykorzystywanych przez cyberprzestępców.
- Unikaj skanowania przypadkowych kodów QR – nie skanuj kodów umieszczonych w przypadkowych miejscach publicznych bez wcześniejszej weryfikacji ich źródła.
- Włącz uwierzytelnianie dwuskładnikowe (2FA) – nawet jeśli dane logowania zostaną wykradzione, dodatkowe zabezpieczenie może zapobiec przejęciu konta.
- Jeśli masz firmę, to przeprowadź w niej szkolenie z cyberbezpieczeństwa dla pracowników lub zainwestuj w platformę ze szkoleniami Security Awareness. Dzięki temu, Twoi pracownicy będą przygotowani na ewentualny atak.
Podsumowanie
Quishing to coraz bardziej popularna forma ataku phishingowego, która wykorzystuje rosnącą popularność kodów QR. Cyberprzestępcy stale udoskonalają swoje metody, dlatego niezwykle ważne jest, aby zarówno osoby prywatne, jak i firmy stosowały odpowiednie zabezpieczenia i edukowały swoich pracowników w zakresie cyberbezpieczeństwa.
Jeśli chcesz zabezpieczyć swoją firmę przed atakami quishingowymi i innymi zagrożeniami cybernetycznymi, skontaktuj się z nami. Oferujemy kompleksowe rozwiązania ochrony oraz szkolenia zwiększające świadomość pracowników w zakresi
FAQ
Czym jest quishing?
Quishing (QR Code Phishing) to technika oszustwa internetowego, w której cyberprzestępcy wykorzystują kody QR do przekierowywania użytkowników na fałszywe strony internetowe lub instalowania złośliwego oprogramowania.
Jak mogę rozpoznać złośliwy kod QR?
Zwróć uwagę na nadawcę wiadomości, brak kontekstu, presję na szybkie działanie oraz błędy w tekście towarzyszącym kodowi QR. Jeśli to możliwe, używaj aplikacji do skanowania kodów QR z funkcją podglądu adresu URL.
Jakie są skuteczne sposoby ochrony przed quishingiem?
Nie skanuj przypadkowych kodów QR, sprawdzaj linki przed otwarciem, nie podawaj danych osobowych na stronach uzyskanych z kodów QR i korzystaj z oprogramowania antyphishingowego.
Czy istnieją narzędzia do ochrony przed quishingiem?
Tak, warto korzystać z narzędzi zabezpieczających urządzenia mobilne oraz skanerów kodów QR z funkcją weryfikacji linków. Jeśli potrzebujesz pomocy przy wybraniu odpowiedniego narzędzia dla firmy, to śmiało napisz do nas
Czy kody QR są całkowicie bezpieczne?
Same w sobie kody QR nie stanowią zagrożenia, ale mogą być wykorzystywane przez cyberprzestępców do oszustw. Ważne jest, aby zachować ostrożność i zawsze weryfikować źródło kodu.
